Maar er zijn ook ouders die hun kind moeten missen....

Niet elke liefdesrelatie, niet elk huwelijk kent succes op lange termijn. Vaak is de partner waarvoor gekozen werd dan toch de ware niet of passeert er plots een nieuwe prins op het witte paard de poort van een ouderlijke thuis van het kind. De natuur noemt dit verliefdheid maar staat zelden stil bij de gevolgen van de jonge kinderen in dit gezin. 

Of ouders besluiten dat hun relatie dan toch niet is wat ze hadden gehoopt. Ouders komen te scheiden, waarbij de ene ouder er zich al wat meer kan bij neerleggen dan de ander. Het leidt soms tot een vechtscheiding met als groot succesvol wapen: hun kinderen. Na vele hevige ruzies en angstaanjagende scenes waar de kinderen getuigen van ware, barst het gezin dan uit elkaar. Het ideaal beeld van mama en papa samen in een warm gezin lijkt voor deze kinderen een bewogen pad met moeilijke momenten van scheiden en steeds weer afscheid nemen.

Een drang om de ex partner te kwetsen, af te rekenen uit frustraties is vaak onvermijdelijk. Zelf wil je als gescheiden ouder nog zo weinig mogelijk contact met je ex en al dan niet kwaadbewust zie je hem/ haar ook wel eens als ex-ouder van je kind. Je vergeet dan de mooie eigenschappen van zijn/ haar persoonlijkheid, waar je destijds verliefd op werd, te delen met je kinderen en je vertelt dan alleen nog maar de negatieve ervaringen die je zelf met hem/haar had. Je wilt bewust/ of onbewust dat je kind je gevoel hierin volgt en de andere ouder verstoot of minacht.

In vele gevallen gaat dit zeer ver, tot een mentale en emotionele brainstorming van het kind.

Deskundige gaven het een naam: Pas Syndroom.

Uiteraard zijn deze kinderen het grootste slachtoffer in dergelijke situatie maar ook voor de verstoten ouder veranderd hun moeder/ vader zijn alleen nog maar in pijn. Het gedrag van Pas sydroom bij een kind naar zijn verstoten ouder toe, voelt voor deze verstoten ouder uitzichtloos aan. Zeker als een psycholoog dan heel snel " rouwtherapie" voorstelt, iets wat de verstoten ouder als opgeven aanvoelt.

De gewonnen ouder die zijn kind uit eigen rancune tegenover de andere ouder her programmeerde voelt zich gewonnen. De profileringsdrang om als winnaar uit de vechtscheiding te komen is dan groter dan de liefde voor het kind.

De verstoten ouders kunnen dan vaak nergens terecht, voelen zich alleen en onbegrepen. Ook met deze ouders willen wij de handen in elkaar slaan. Elkaar steunen door praatavonden en collectieve therapiesessies....Zodat deze voelen dat ze er echt niet alleen voor staan.

PAS Syndroom:

Het spel tussen de programmerende ouder en slachtofferouder met het kind als inzet!

PAS syndrome (Parental Alienation Syndrome) is het gedrag van kinderen, vooral kinderen van gescheiden ouders, die in een conflictueuze situatie leven tussen vader en moeder waarbij het kind, onder invloed van één ouder, de andere ouder afwijst of verstoot. Het kind wordt onder invloed van één van beide ouders geprogrammeerd om de andere ouder stelselmatig af te stoten.

PAS is geen officieel erkend syndroom, maar geeft wel duidelijk weer wat er aan de hand is. Kenmerkend voor de ouderverstoting is dat het kind zelf de lastercampagne voert tegen de goede liefhebbende ouder, belangrijk daarbij is dat daar geen geldige reden voor is. Er is dus geen duidelijke oorzaak voor de ouderverstoting, zoals bij misbruik of mishandeling wel het geval zou zijn. De oorzaak zit hem in een combinatie van een hersenspoelende indoctrinerende ouder en de eigen bijdrage van het kind aan de zwartmakerij van de ouder die het doelwit is.

Het mag duidelijk zijn dat ouderverstoting verschrikkelijk is voor de "gehate ouder" en ook zeer schadelijk is voor het kind. Kinderen zijn van nature juist loyaal naar beide ouders. Door deze situatie, veroorzaakt door de programmerende ouder leeft het kind voortdurend in een loyaliteitsconflict. Het is vaak ook heel moeilijk is om dit misbruik van loyaliteit weer om te buigen naar houden van beide ouders. Het kind wordt dus ingezet voor een conflict tussen ex partners ten gunste van de onrust stokende ouder.


Foto: Photogénique by Nathalie
Foto: Photogénique by Nathalie
Foto: Photogénique by Nathalie
Foto: Photogénique by Nathalie

Bij het ontstaan van PAS zijn 2 componenten van belang:

1/ De ene ouder probeert bewust of onbewust het kind zodanig stelselmatig te beïnvloeden dat de band met de andere ouder verbroken wordt. Het kan om echte hersenspoeling gaan, maar ook om regelmatige, subtielere vormen van beïnvloeding. Men noemt die ene ouder ook " de programmerende ouder". In vele gevallen dringt er bij die ene ouder een profileringsdrang op uit rancune tegenover de andere ouder voortvloeiend uit een echtscheiding.

De progammerende ouder houdt kenmerkend gedrag in:

  • de ene ouder laat het kind denken dat de andere ouder een gevaarlijke partij is;
  • de ene ouder ziet het nut van een tweede ouder niet in;
  • de ene ouder overdrijft de tekortkomingen van de andere ouder;
  • alles wat de ene ouders doet is slecht, van hobby's tot vrienden en tot werk;
  • alle herinneringen aan de andere ouder worden uit huis gehaald;
  • brieven, kaarten en pakjes worden niet doorgestuurd;
  • beschuldigingen/verdachtmakingen in verband met incest en mishandeling worden ingezet;
  • telkens een excuus bedenken op de dag dat de andere ouder het kind bij zich behoort te hebben, of bij een gerechtelijke procedure worden tal van niet relevante argumenten uitvergroot zodat de programmerende ouder door de rechtbank gevolgd wordt in zijn opzet van verstoten.  
  • na ieder bezoekje aan de andere ouder wordt het kind onderworpen aan een kruisverhoor.

2/ Het kind wordt in die mate beïnvloedt dat het zelf gaat geloven dat de andere ouder slecht is. Het gevolg hiervan is dat het kind zelf negatieve uitspraken gaat doen over de andere ouder.

Het gedrag van een kind in Pas syndroom kent typische kenmerken:

  • Het kind laat openlijk haat en woede zien ten opzichte van de andere ouder, zonder dat die gevoelens gebaseerd zijn op persoonlijke ervaringen met die ouder.
  • Het kind weigert contact met de andere ouder.
  • Het kind gebruikt onduidelijke argumenten voor de haat.
  • Het kind praat openlijk over wat de andere ouder in zijn ogen fout doet. Wat de andere ouder ook doet, het is altijd fout.
  • Het kind praat alleen positief over de ouder bij wie hij woont.
  • Het kind praat in herhalingen en klinkt 'voorgeprogrammeerd'.
  • Het kind vertelt verhalen die niet kloppen.
  • Het kind kan geen positieve herinneringen vertellen over de andere ouder.
  • Het kind haat niet alleen de andere ouder, maar ook zijn of haar vrienden, omgeving, werk, hobby's en alles wat maar in verband gebracht kan worden met hem of haar.


Er zijn 3 niveaus van PAS te onderscheiden.

Bij de milde vorm is de verstoting relatief oppervlakkig. Het kind is over het algemeen coöperatief tijdens bezoeken, maar wel vaak kritisch en onvriendelijk jegens de slachtofferouder. Milde vormen van PAS kunnen redelijk makkelijk aangepakt worden door goede voorlichting en door de ouders naar een bemiddelaar te sturen. De matige vorm wordt gekenmerkt door razernij bij de programmerende ouder. Het kind is vaak disruptief en onrespectvol jegens de slachtofferouder.

Vooral de ernstige type van PAS heeft een negatieve invloed op de psychologische ontwikkeling van het kind. Hierbij is de programmerende ouder volkomen fanatiek en soms zelfs paranoïde. Het kind is vijandelijk jegens de uitwonende ouder. In sommige gevallen kan de vijandigheid van het kind oplopen tot paranoïde vormen. Het kind denkt dat hij/zij achtervolgd wordt en is bang om vermoord te worden door de uitwonende ouder.

(Mogelijke) gevolgen van PAS voor het kind

  • psychologische klachten (angst, depressie, agressie, psychosomatische reacties, etc. )
  • verminderd gevoel van eigenwaarde
  • verliezen van contact met eigen gevoelens
  • verminderde prestatie op intellectueel gebied
  • gebrekkige sociale ontwikkeling
  • verminderd vertrouwen in anderen
  • onlogisch redeneren
  • drugs en/of alcoholmisbruik
  • gebrekkige oplossingsvaardigheden
  • identiteitsproblemen.

De strijd via gerechtelijke wegen leidt vaak zonder succes. Het kind wordt vanaf een bepaalde leeftijd gehoord maar dit is dan weer de ingezongen versie van de programmerende ouder. Gezien het kind bij de programmerende ouder woont en er nauwelijks tot geen contact is met het slachtofferouder kan de programmerende ouder de inhoud van dat wat het kind in het gesprek met de rechter moet brengen ongestoord voorzingen.  Alvorens het kind door een Rechter gehoord wordt, leest deze eerst en vooral uitdrukkelijk voor dat de inhoud van hun gesprek genoteerd wordt en dat de programmerende ouder dit op eenvoudig verzoek in het dossier kan inlezen. Opnieuw ziet het kind geen uitweg in zijn strijd van loyaliteit. In de meeste gevallen krijgt de programmerende ouder op de rechtbank gelijk , met misbruik van allerhande niet relevante smoezen , en wordt het contact tussen de verstoten ouder en het kind in het beste geval beperkt tot een bezoek onder begeleiding in een neutrale bezoekersruimte, waar elke huiselijke warmte ontbreekt en de band tussen de verstoten ouder en het kind nog meer verziekt. De verstoten ouder heeft de indruk dat het gerecht hem/ haar in de steek liet en de programmerende ouder gelijk krijgt. Dit overwinningsgevoel zorgt er dan terug voor dat de programmerende ouder zich nog sterker gaat voelen, vanwege de steun van de rechtbank en de drang naar het verstoten van de andere ouder nog groter wordt en naar nog meer succes leidt.

De verstoten ouder  is gebroken in de liefde voor haar/zijn kind en mist het kind enorm. Staat verzwakt bij elke strijd. Er zijn er die zich s'avonds al te vaak in slaap huilen, andere grijpen naar verslavingen. Bij een opstart van een therapie bij een deskundige of een psycholoog wordt al snel "rouwtherapie " voorgesteld, omdat men beseft dat de ommekeer en herstel vaak een utopie is. Dit brengt voor de slachtofferouder een noodkreet van het  weigeren om op te geven. Rouwtherapie voelt dan als de handdoek in de ring gooien.

In meerder brieven/ levensverhalen van gedetineerde die betrokken zijn in gruwelijke misdaaddossier en levensdelicten keren ook dergelijke ontwrichte kinderjaren terug. Men vindt dat men moest kiezen voor één bepaalde ouder uit loyaliteit voor de ene ouder maar men heeft de andere ouder traumatisch gemist. Deze zoektocht en strijd naar de 2 onvoorwaardelijke liefdes; zijnde de moeder en de vaderliefde,  leiden vaak tot een woelig verder levenspad, waar drugs en alcohol vaak een redmiddel lijkt.... Onder de brieven die ik met gedetineerde mocht delen vond ik nergens een normale, evenwichtige kindertijd. Ook daders waarvan slagen en verwondingen tegenovers partners, partnergeweld ten laste werden gelegd, waren ooit gewoon 100 % onschuldig geboren kinderen waarvoor de eerste veilige hechting en liefde van beiden ouders geen evidentie was. " Hoe kan ik ooit de liefde aandurven met een partner, als de eerste 2 personen die hoorde van mij te houden mij al in de steek lieten!" is dan vaak hun uitleg. Dergelijke gebroken kinderen hebben het dan ook vaak heel moeilijk in het latere liefdesleven om de veilige hechting aan te durven. Zich afschermen en zich agressief afweren van het gevoel van liefde lijkt dat een veilig en enige  manier van overleven.

Met BORN TO BE LOVED gaan wij de wereld onmogelijk veranderen maar we kunnen in een groep van Slachtofferouders wel steun, begrip en tips brengen. Wij wensen in deze groep iedereen welkom die in deze slachtofferrol staan.

Samen weten wij allen perfect wat we meemaken en hoe het voelt je kind te moeten missen.




U bent slachtofferouder en voelt zich machteloos in deze situatie? U wil graag mensen leren kennen in éénzelfde verdriet en gemis? Bijeenkomsten bijwonen en tips en raad delen in de strijd of in de verwerking?  Wordt dan nu lid.

Pas Syndroom is niet alleen van toepassing tussen ouders...

Het Pas Syndroom komt voor in vele vormen en niet alleen tussen ouders. Ook bepaalde pleegouders verdringen de biologische ouders, ook andere familiale banden kunnen de relatie tussen ouder en kind vernietigen.


Deze film " CRIMES OF THE MIND" is alvast een voorbeeld.

De zestienjarige Laura komt terecht in een wereld die gedomineerd wordt door een vreemde vrouw die probeert haar gedachten te controleren. Laura's moeder probeert haar uit deze cult te krijgen.

Deze film illustreert aan slachtofferouders hoe sterk de druk is van de programmeerouder in zijn rol van ouderverstoting. Ik raad iedere ouder aan om deze film eens te bekijken.

Lees getuigenissen van het Pas Syndroom

Aan alle programmerende ouders:

Op de rechtbank vond ik tijdens het wachten een brief die men had neergelegd in naam van kinderen uit een echtscheiding. Een brief die ik jullie graag wil delen:


Lieve Mama en Papa,

Vergeet nooit dat ik een kind van jullie beiden ben. Dus ontvoer mij niet, ontouder mij niet en trek mij niet mee in jullie strijd.  Ik vroeg niet om te leven, jullie hebben mij dat gegeven. Jullie waren gelukkig en ik was een wens.                                  Dus zorg beiden dat ik vrolijk kan blijven huppelen tussen jullie beiden, ook bij mijn grootouders en familie.                   Vraag mij niet wie van jullie ik liever mag want ik hou van jullie evenveel. Maak de andere niet slecht tegenover mij want dat doet pijn, heel veel pijn. Help mij alstublieft om contact te houden met de ouder waar ik minder verblijf. Draai voor mij eens het telefoonnummer of schrijf mij het adres op een papiertje. Help mij om met Kerst, Verjaardag of op andere feestdagen een mooi geschenk te maken of te kopen. Maak mijn foto's altijd af in tweevoud zodat mijn andere ouder ook kan meegenieten van mijn mooie beeld.                                                                                                                                                         En blijf altijd met elkaar praten als volwassen verstandige mensen,  praat en gebruik mij niet als boodschapper en in het bijzonder niet voor boodschappen waar jullie treurig van worden.  Wees en doe niet treurig als ik naar de andere ga. Denk dan niet dat ik het de volgende dagen weer slecht zou hebben. Het liefste zou ik altijd bij jullie beiden zijn. Ik kan mij niet ook in tweeën delen omdat onze familie uit elkaar is gegaan. Maak geen plannen voor de tijd dat ik bij  de andere doorbreng. Zet mij ook niet als een pakketje bij de andere voor de deur af maar roep de andere even binnen en praat over de afspraken hoe jullie mijn moeilijke leven makkelijker kunnen maken.  Laat mij van de school of bij kennissen afhalen als jullie elkaars blik eens niet kunnen verdragen maar maak alstublieft geen ruzie waar ik bij ben. Vertel mij niets van zaken die ik toch niet begrijp. Praat daarover met andere volwassene maar niet met mij.  Laat mij mijn vrienden bij jullie allebei meebrengen want ik wens dat mijn vrienden mijn vader en moeder leren kennen en ze lief vinden. Probeer mij niet te verwennen om de andere jaloers te maken, zoveel snoep kan ik namelijk niet aan als dat ik jullie lief heb. Maak geen extra toestanden om mij. Het moet niet altijd wat nieuws of iets duur zijn als jullie wat met mij ondernemen. Ik wil enkel van jullie beiden blijven houden. Laat zoveel mogelijk mijn leven zoals het voor de echtscheiding was. Dat begint bij mijn slaapkamer en stopt met de kleine dingen die ik helemaal alleen voor vader en moeder had gemaakt.

Wees ook lief tegen de andere grootouders, ook al gingen ze bij de echtscheiding niet achter je staan. Jullie zouden toch ook achter mij staan als ik in de fout ging. Ik wil namelijk niet ook nog mijn grootouders moeten verliezen.

Wees eerlijk tegenover de nieuwe partner die één van jullie heeft, gaat vinden/krijgen want  bij deze partners moet ik ook terecht kunnen en dat kan ik beter als jullie elkaar niet jaloers gaan begluren. Het zou voor mij ook beter zijn als jullie beiden iemand vonden om ook weer lief te hebben want dan zijn jullie tenminste niet meer boos op elkaar.

Blijf optimistisch, jullie huwelijk hebben jullie niet kunnen redden maar laat ons tenminste de tijd hierna goed doorkomen. Was ik niet jullie grote wens? Was ik niet uit liefde geboren? Laat mij nu dan niet de dupe worden van jullie verhaal.

Als jullie dat wel doen hebben jullie niet begrepen hoe het met mij gaat en wat ik nodig heb om mij lekker te voelen!


Liefs ,

Je kind.

bron: Mies Magazine.




Gebruikte Bronnen:

www.fittif.be[2]  - www.relatiesennieuwegezinnen.be - www.ouderverstoting.nl - Ouderverstotingssyndroom - Wikipedia

Lectuur:

  1. Woodall, K. & Woodall, N. (2017). Understanding Parental Alienation: Learning to Cope, Helping to Heal, Charles C Thomas Pub Ltd., ISBN 978-0398091750
  • Psy.D., C. C. A. (2015). An Attachment-Based Model of Parental Alienation: Foundations, Oaksong Press, ISBN 978-0996114509
  • Gardner, Richard A, The Parental Alienation Syndrome, Cresskill 1992/1998 ISBN 0-933812-42-6
  • Spruijt, Kormos, Burggraaf, Steenweg, Het verdeelde kind, Utrecht, 2002, ISBN 90-393-3262-2
  • Zander, van Altena, Theunissen, Het ouderverstotingssyndroom in de Nederlandse context, uitgeverij Servo Assen, 1999, ISBN 90-5786-029-5
  • Zander, Joep, Moeder-Kind-Vader, een drieluik over ouderverstoting, Deventer, 2004, ISBN 90-808631-1-4.[26]
  • Zander, Joep (e.a.), Verpasseerd Ouderschap, Loyaliteitsmisbruik en ouderverstotingssyndroom, Deventer, 2009, ISBN 978-90-808631-3-2